таулы жерлердегі артиллерияның қимылы

(Действие артиллерии в горах)

таулы жерлердегі қорғаныс кезінде артиллерия тар аңғарларда, сайларда, асуларда, сондай-ақ көшкін, үйінді, қар көшкінін, тасқын тудыратын, сонымен қатар қарсыластың жылжуы мен маневр жасауын қиындататын объектілерде орналасқан қарсылас әскерлерін атыспен жоюға өте ыңғайлы. Тауда артиллерияның атыс жүйесін ұйымдастыру кезінде ядролық шабуылдау құралдарын жою, қарсыластың артиллериялық және минаатарлық батареяларын тұмшалау, қарсыластың теріс ылдилардағы, сайлардағы, аңғарлардағы және басқа жасырын тұстардағы атыс құралдары мен адам күшін жою, сондай-ақ тірек пункттерінің кіре берісін және олардың аралығын артиллерия атысымен қалқалау қарастырылады. Таулы жерлердегі қорғаныс кезінде артиллерия атыс жүйесі бағыт бойынша, көбінесе атыс маневрімен құралады, өйткені артиллерия бөлімшелерінің маневр жасауы мейлінше шектеулі болады. Атыс жүйесі инженерлік кедергілердің орналасуымен (орман үйінділері, электрбөгеттері, мина алқаптары) және осы жергілікті жер жағдай-ларында маңызды мәнге ие болатын табиғи кедергілермен тығыз байланысты болуы керек. Таулы жерде алғы шеп кіре берісінде, қорғаныс ауданы аралығында, қиысқан жерлер мен қапталдарда, сондай-ақ қорғаныс тереңдігінде көп қабатты қапталды және айқастыра атуды ұйымдастыру ыңғайлы. Көп қабатты қапталды және айқастыра атуды жүргізу үшін тура дәлдеу мен атуға бөлінген зеңбіректерді қарсыласқа бағытталған ылдиларда биіктік бойынша эшелондап және тау шыңдарында орналастырылған ТҚБР ұшыру қондырғыларын кең қолданады. Артиллерияның орын ауыстыруын үйымдастыру кезінде кәдімгі жағдайларға қарағанда таулы жолдармен жылжу жылдамдығы мейлінше төмен екені есепке алынады. Таулы жерде алдын ала барлау тобы мен артиллериялық барлау тобының жұмыс көлемі мейлінше жоғары, сондықтан жүктелген тапсырманы орындау үшін уақыт белгілеу кезінде оны есепке алу керек. Таулы жерлерде жазық жерлердегі сияқты артиллериялық бөлімшелер артиллерияның аға немесе жалпы әскери командирі жүктеген атыс тапсырмаларын орындайды. Бұл кезде нысананы жою үшін атыс жою, қирату, титықтату, өртеу мақсаттарында жүргізіледі. Бірақ бұл тапсымаларды орындау кезінде тау бедеріне орай атысты дайындау мен басқару процесінде бірқатар ерекшеліктер болады.